Welk karaktertype zit bij jou achter het stuur? 

Het enneagram onderscheidt negen persoonlijheidstypen en je hebt ze allemaal in je. Stel je voor dat je in een bus zit en je hebt alle negen types meegenomen. Welk type is dan de chauffeur? De chauffeur is diegene die het publiek ziet, de overige types zijn dan niet zichtbaar.

Zodra je weet welke type achter het stuur zit en je veel stressklachten ervaart,  is het wellicht handig om die andere typen ook eens een kans achter het stuur te gunnen.

De negen karaktertypes
Ze staan in volgorde van gevoeligheid voor een burn-out.

Type 1 – De perfectionist
Stelt hoge eisen aan zichzelf en anderen, is erg zorgvuldig met betrekking tot procedures en regels. Functioneert goed als kwaliteit geprefereerd wordt boven kwantiteit. Als dit andersom is nemen de spanning en gevoelens van onbehagen toe. Flexibiliteit en snel beslissingen nemen kan de perfectionist niet goed aan. Ook is het voor de perfectionist vaak moeilijk om met anderen samen te werken. Hij is kritisch op zichzelf en op anderen met een sterk gevoel van verantwoordelijkheid. Let op detail, controleert en onderdrukt boosheid.
Stressverhogend: alles goed willen doen
Stressverlagend: het is goed genoeg

Type 2 – De helper
De helper heeft het nodig om nodig te zijn. Zet zich extra in om voor anderen te zorgen ten koste van zichzelf. Hij komt aan eigen behoeftes vaak niet toe of heeft deze niet scherp. Hij beleeft zichzelf over het algemeen als competent en is ook optimistisch over de mogelijkheden van anderen. Heeft veel geduld met mensen die problematisch functioneren. Als de energie die in anderen gestoken is niets oplevert, wordt hij uiteindelijk verbitterd en cynisch. De helper kan dan veranderen in een aanklager of een slachtoffer.
Stressverhogend: Aardig gevonden willen worden
Stressverlagend: Eigen mening hebben

Type 5 – De waarnemer
De waarnemer observeert, is opmerkzaam en in staat om informatie te analyseren op nieuwe manieren. Hij is geen echte teamworker en werkt liever alleen zodat hij lekker in zijn eigen tempo interessante problemen kan analyseren om vervolgens tot verrassende oplossingen te komen. Wil eerst alles proberen te weten zien te komen, alvorens hij actie te onderneemt. Hij plaatst ratio boven gevoel, waardoor hij veel in het hoofd zit en dit leidt tot stress.
Stressverhogend: in het hoofd zitten
Stressverlagend: naar het gevoel kunnen luisteren

Type 9 – De bemiddelaar
De bemiddelaar heeft een goed oog voor alle kanten van de zaak. Hij laat anderen in hun waarde, is aardig, vermijdt confrontaties, kan passief zijn en vergeet eigen behoeftes. Hij krijgt stress van stelling nemen en nee tegen iemand zeggen waardoor die persoon boos wordt. Hij vindt het lastig tijdige beslissingen te nemen, prioriteiten te stellen en om te gaan met een verplichting die hij liever niet was aangegaan.
Stressverhogend: zichzelf wegcijferen
Stressverlagend: opkomen voor eigen behoeften

Type 6 – De loyalist
De loyalist is loyaal aan zijn bedrijf en verwacht daarvoor loyaliteit terug. Als dit zo is en als hij af en toe waardering krijgt gaat dit goed. Hij is een teamspeler, heeft een goede intuïtie en zoekt veiligheid en vertrouwen. Hij is gevoelig voor gevaren vanuit de omgeving en heeft last van twijfel en besluiteloosheid. Hij krijgt stress van de druk die hij op zichzelf uitoefent bij zijn pogingen om met onzekerheid en onveiligheid om te gaan. Hij heeft moeilijkheden met gezag en reageert overdreven gehoorzaamheid of opstandigheid. Loyaliteit gaat voor eigenbelang, waardoor hij zichzelf nogal eens te kort doet.
Stressverhogend: subassertief
Stressverlagend: assertief

Type 7 – De levensgenieter
De levensgenieter is altijd op zoek naar opties, kansen en mogelijkheden. Hij heeft een natuurlijke charme, die hij aanwendt om lastige situaties, problemen en conflicten te omzeilen. Hij kan erg creatief zijn en zit boordevol ideeën en plannen. Zoekt voortdurend activiteit en afleiding ter verdrijving van angst en verveling. De levensgenieter komt altijd tijd te kort en zo kunnen leuke dingen uiteindelijk veel stress opleveren. Een valkuil is het niet afmaken van de vaak wat saaie klussen. Zijn probleem om conflicten aan te gaan is een groot risico voor stress.
Stressverhogend: vluchtgedrag
Stressverlagend: doelgericht handelen

Type 8 – De leider
De leider neemt leiding en initiatief, wordt gedreven door de behoefte om mensen aan te sturen. De energieke persoonlijkheid zie je niet snel over het hoofd. Hij gaat met gemak de confrontatie aan, uit boosheid en zal opkomen voor ‘zwakkeren’. Hij verbergt eigen zwaktes en gevoelens achter zijn krachtige houding. Hij krijgt stress als hij niet in staat is om waargenomen onrecht recht te zetten. Het strijden en kritisch zijn kan voor de persoon zelf en ook voor zijn omgeving uitputtend werken.
Stressverhogend: de strijd aangaan
Stressverlagend: kunnen loslaten

Type 4: De sensitieve
De sensitieve is individualistisch, neigt tot zelfexpressie en emotionele diepgang. Hij houdt er van problemen met anderen te bespreken. Hij is gevoelig voor schoonheid en betekenis, maar ook vatbaar voor melancholie, jaloezie en een gevoel van gemis. De sensitieve worstelt regelmatig met wisselende stemmingen en voelt zich anders dan anderen. Hij krijgt stress van mensen en ervaringen die niet voldoen aan zijn idealen of zijn verlangen van intensiteit.  Deze persoon is vaak niet de makkelijkste collega/werknemer. Vaak functioneert dit gevoelstype het beste als hij veel op zichzelf kan zijn.
Stressverhogend: overgevoelig
Stressverlagend: kunnen relativeren

Type 3 – De harde werker
De harde werker is ambitieus, presteert, werkt hard, is efficiënt, doelgericht en gefocust op winnen. Hij is gevoelig voor uiterlijk en oppervlakkige schijn boven inhoud. Gericht op succes, status en waardering. Zolang de inspanningen gewaardeerd worden, kan hij veel aan. Valt de waardering weg of blijft deze uit, dan verdwijnt de motivatie en spelen gevoelens van onzekerheid en soms ook boosheid en depressie op.
Stressverhogend: altijd willen presteren
Stressverlagend: evenwicht inspanning en ontspanning

Wil jij meer inzicht in jouw drijfveren/persoonlijkheidstype, kijk dan eens naar de BalanZis Drijfverentest